Il costume tradizionale femminile - Kostumi tradicional i grave - Comune di San Benedetto Ullano

Il costume femminile albanese, ha un grande significato socio-antropologico, rappresenta un’importante identificazione con la tradizione popolare e rinsalda un forte legame con tutta la diaspora. Esso, inoltre, riesce magicamente a far emergere in chi lo indossa tanti aspetti che contribuiscono a far cogliere fascino, fierezza, eleganza ed anche un pizzico di vanità che caratterizzano la personalità della donna, la quale adora trasformarsi in soggetto di ammirazione. Il costume del matrimonio era costituito da un corpetto confezionato con un tessuto fine di damasco e lavorato con fili d’oro a ornamenti naturalistici o a rilievi d’oro. Per le grandi ricorrenze essi venivano fatti anche in stoffa di velluto, semplice o ricamata con fantasiosi ornamenti. La camicia bianca di lino o di cotone, ornata di pizzi e merletti che, più di tutto, abbelliva l’abito nuziale, continua a corredare anche l’altro costume giornaliero, ancora indossato da poche anziane del paese, che è costituito da un fazzoletto bianco, dal corpetto e da una sottana di cotone o di lino. In testa un fermaglio. La sottana di castorino o di lana grezza era lavorata al telaio, sopra la quale si indossava un’altra gonna di seta, lunga e strombata al fondo, con plissettature bordate e una trina ricamata all’orlo inferiore. La sottogonna è lavorata al telaio, su questa si indossava un’altra gonna di seta, lunga e strombata al fondo, con fitte plissettature bordate e una larga trina ricamata all’orlo inferiore. L’abito, infine, è corredato da un medaglione d’oro col laccio nero e dagli orecchini pendenti.

Kostumi i grave, ka një kuptim socio-antropologjik të madh. Kostumi i grave është edhe një identifikim të rëndësishëm me traditën popullore dhe krijon një lidhje akoma më të fortë me gjithë diasporën. Ai, përveç kësaj, bën të dalë në kë e vesh, shumë aspekte që ndihmojnë të gjeni hirin, krenarinë, hijeshinë edhe një çikë sqimë që karakterizojnë personalitetin poliedrik të gruas orientale, që adhuron të transformohet në subjekt admirimi. Kostumi i martesës ishte i përbërë nga një xhipun që është i qepur me një pëlhurë të hollë damasku dhe i shërbier me fije llambëdhori me zbukurime natyrore ose me relieve ari. Për festat e rëndësishme ata ishin bërë edhe me rrobë villuti, të thjeshtë ose të qendisur me zbukurime fantastike. Linja, e zbukuruar me mbarlleta që, më shumë se gjithë, hjieshonte fustanin e martesës, pajis edhe kostumin tjetër të përditshëm, akoma i veshur nga pak plaka të katundit, që ka një skamandil të bardhë, një xhipun dhe një sutanjel pilhurje. Në krye një kezë. Sutacoha eshte e shërbier në argali, mbi të cilën vishej coha, e gjatë dhe e zgjeruar në fund, e palëzuar me denduri të rrethuara dhe një talun të gjerë të qëndisur në palën e poshtme. Kostumi, në fund, është i pajisur nga një sperëz ari me lacin e zi dhe nga vëthët varëse.